مکان های دیدنی اصÙهان برای گردشگران
به نقل از تالاب اصÙهان «سپاهان» مرکز استان اصÙهان , با پهنهای Øدود 250 کیلومترمربع , در دل Ùلات ایران قرار گرÙته است . آب Ùˆ هوای شهر اصÙهان نصÙÙ‡ خشک Ùˆ معتدل است , بطوری Ú©Ù‡ میانگین رتبه Øرارت سالانه این شهر Øدود 16 سکو سانتیگراد Ùˆ متوسط بارندگی سالانه این شهر درØدود 13 میلیمتر Ù…ÛŒ باشد .
اصÙهان به Øیث واقع شدن در راءس جغراÙیایی جمهوری اسلامی ایران Ùˆ با داشتن آب Ùˆ هوایی معتدل Ùˆ خاکی Øاصلخیز Ùˆ آب کاÙÛŒ زاینده رود «زنده رود» , از دیرباز تØت عنوان مکانی برای سکونت , مورد توجه بوده است .
اØتمال دارد از زمان ساسانیان Ú©Ù‡ سپاهیان «اسپهان» در دشت Øاصلخیز دور Ùˆ اطرا٠شهر گرد آمدند به این نام خوانده شده‌است . درسال 19 Ù‡ . Ù‚ . اصÙهان بدون مبارزه Ùˆ خونریزی Ùˆ با انعقاد یک صلØنامه به دست سپاهیان اسلام اÙتاد Ùˆ جزیی از کشور وسیعی شد Ú©Ù‡ اسلام بر آن Øکومت می‌کرد .
در دوره سیصد ساله پس ازآن , این شهر اکثر زمان ها دست به دست میشد تا این Ú©Ù‡ در قرن چهارم هجری , در زمان آل زیار Ùˆ آل بویه , تØت عنوان پایتخت آیتم استÙاده قرار گرÙت . در قرن پنجم , در روزگار سلجوقیان , پایتخت امپراطوری وسیعی شد Ú©Ù‡ یک مرز آن رود سیØون Ùˆ مرز دیگرش سواØÙ„ شرقی دریای مدیترانه بود .
تاراج خشن شهر به دست تیمور لنگ Ùˆ قتل عام ساکنان آن درسال 789 Ù‡ . Ù‚ . اصÙهان رابه وضع اسÙباری در گیر کرد .
در Øین اولی Øکمرانان صÙÙˆÛŒ در قرن دهم هجری , اصÙهان از مرکز ها دارای اهمیت تجارت , Ùرهنگ وتمدن Ùˆ صنعت گردید . در اوایل قرن یازدهم «1006 Ù‡ . Ù‚ . » پایتخت پادشاه عباس از قزوین به اصÙهان انتقال یاÙت Ùˆ قریب یک قرن Ùˆ نیم این شهر پایتخت سلسله صÙویه بوده Ùˆ بهمین واسطه از آوازه جهانی برخوردار شد .
شهر اصÙهان از روزگاران قدیمی تا کنون به نامهای : آپادانا , آصÙهان , اسباهان , اسپاتنا , اسپاهان , آسپدان , اسپینر , اسÙاهان , اصپدانه , انزان , بسÙاهان , پارتاک , پاری , پرتیکان , جی , دارالیهودی , رشورجی , سپانه , شهرستان , گابا , گابیان , نص٠دنیا Ùˆ یهودیه معرو٠بوده است . در شاهنامه Ùردوسی هم بارها به اصÙهان «سپاهان» اشاره شده Ùˆ ازآن مذکور شده‌است :
آثار تاریخی Ùˆ مکان های توریستی اصÙهان
عمارت چهلستون در اوایل قرن 11 هـ . Ù‚ دربین گلشن Ùˆ مجموعه بناها Ùˆ کاخهای Ù…Øوطه دولتخانه صÙÙˆÛŒ ساخته شده است . این عمارت عمدتاً به خواسته پذیرائی قانونی از دعوت شدگان Ùˆ سÙرای خارجی , Ø·ÛŒ سه مرØله Ùˆ طبق یک Ø·Ø±Ø ÙˆØ§Øد ایجاد شده است .
تراز اولیه Ù€ سالن دارای اهمیت Ùˆ بلندمرتبه . مرØله دوم Ù€ تراس آئینه Ùˆ اطاقهای طرÙین آن . مرØله سوم Ù€ Øیاط ستون دار Ú©Ù‡ از هجده شماره ستون Ùˆ سق٠چوبی تشکیل شده شده است . نام چهلستون به علامت کثرت ستونها Ùˆ انعکاس تصویر بیست ستون در آب استخر است .
نگارگری های دیواری چهلستون زیر نظر هنرمند نامدار زمان صÙÙˆÛŒ , رضا عباسی با خصلت وسیع نمائی به شیوه مینیاتورهای ایرانی انجام گرÙته است . چهار تابلو بزرگ درون سالن , صØنه هایی از میدانهای جنگ Ùˆ مجالس پذیرائی پادشاهان صÙÙˆÛŒ را نشان Ù…ÛŒ دهد . دو تابلو تبارک میانی از الØاقات بعدی با موضوعات مشابه است Ú©Ù‡ به خودکار درست Ú¯Ùˆ نقاش باشی «هنرمند زمان قاجار» ترسیم شده است . متأسÙانه اکثری از نگارگری های زمان صÙÙˆÛŒ در طول Øکومت ظل Ùرمان روا , تخریب گردیده است . از اشعار دلپذیر Ù…Øجوب کاشانی Ú©Ù‡ به «خط Ù…Øمد پارسا اصÙهانی» بر پیشانی ایوان ستوندار مرقوم گردیده , چنین مستÙاد می‌گردد Ú©Ù‡ این عمارت بی سابقه در اوایل قرن 12 هـ . Ù‚ دچار Øریق سوزی گردیده ودر زمان پادشاه شاه Øسین صÙÙˆÛŒ تعمیر شده‌است .
زاینده رود مهم ترین رودخانه راءس Ùلات ایران است . این رودخانه به دلیل جوشش چشمههای مضاع٠از سرچشمه تا مصب , به زاینده رود دارای اسم Ùˆ رسم شده‌است . این رودخانه از Ø¬Ù†Ø§Ø Ø´Ù…Ø§Ù„ شرقی زردکوهبختیاری سرچشمه Ù…ÛŒ گیرد Ùˆ تا باتلاق گاوخونی جریان می‌یابد .
طول این رودخانه Øداکثر 420 کیلومتر Ùˆ پهنا مسیر آن از 10 تا 20 متر در درهها Ùˆ تا 800 متر در شهر اصÙهان مختل٠است . از ابتدا تا انتهای مسیرزاینده رود , بیشه زارهای سرسبزی در سواØÙ„ آن وجود دارند Ú©Ù‡ در زیبائی , تازگی Ùˆ لطاÙت آب Ùˆ هوا Ùˆ چشماندازهای پیرامون رودخانه مضاع٠موءثر می‌باشند .
میدان نقش جهان «میدان امام» اصÙهان
یکی زیباترین میدانهای جهان به ارتÙاع Øدود 512 متر Ùˆ پهنا 160 متر است Ú©Ù‡ در Øوالی آن اطاق هائی در دو طبقه با یک میزان Ùˆ صورت اØداث شده‌است . تعداد چهار اثر تاریخی بی نظیر در اطرا٠میدان قراردارد . عمارت خوب قاپو Ù€ مسجد امام Ù€ مسجد روضه خوان لط٠اله Ùˆ سر درب بازار قیصریه , در میانه میدان اصلی , زمین Ùˆ دو دروازه سنگی چوگان بوده است .
میدان امام مدرن یک کدام از مرکزها خرید صنایع دستی Ùˆ همینطور Ù…ØÙ„ برگزاری بسیاری از مراسم ملی Ùˆ مذهبی است . در هر Ù‡Ùته نماز پرشکوه جمعه دراین عرصه برگزار میگردد .
سردرب قیصریه در شمال عرصه امام «نقش جهان» ساخته شده است . این سردرب , یکی‌از زیباترین نقاشی های مرتبط با دوران صÙویه را نشان می‌دهد . از این سردرب , وارد یکی از زیباترین بازارهای عالم Ù…ÛŒ شویم . این بازار در زمان صÙویه راءس Ùروش کالاهای گرانقیمت بوده است Ùˆ نمایندگان شرکتهای Ùرنگی دراین مکان دارنده Øجره هائی بوده اند .
بازار اصÙهان یکی از بزرگترین بازارهای کشور ایران است Ú©Ù‡ دارای قسمتهای متÙاوت می‌باشد ودر هرقسمت کالاهای خاصی رابه Ùروش می‌رسانند . برای نمونه قسمت صنعت های دستی , طلا Ùˆ نقره , قالی , Ú©ÙØ´ Ùˆ غیره . بازدید از کلیه ÛŒ قسمتهای بازار سا‌عتها به ارتÙاع Ù…ÛŒ انجامد .
عمارت عالی قاپو اصÙهان
این کاخ در قرن یازدهم هجری در شش طبقه اØداث شده‌است . هر طبقه تزئینات هنری خاصی را دارا میباشد . از قسمتهای Øیاتی این کاخ , تراس طبقه سوم , آبگینه مسی در ا “ Ùˆ سالن پذیرائی همین طبقه Ú©Ù‡ با زیباترین دسته نقاشی Ùˆ Ú¯Ú† بری تزئین شده‌است .
تالار آهنگ طبقه ششم Ùˆ تزئینات گچبری بی سابقه آن Ùˆ اکثر وقت ها کارهای هنری توسط رضا عباسی هنرمند معرو٠آن دوران صورت گرÙته شده‌است .
در جبهه جنوبی عرصه نقش جهان Ù€ «میدان امام» Ù€ یکی از زیباترین مساجد دنیا اسلام قرار دارد Ú©Ù‡ به امر Ùرمان روا عباس نخستین , بوسیله استاد علی اکبر اصÙهانی اØداث گردیده است . در Ø³Ø·Ø Ø§ÙˆÙ„ÛŒÙ‡ سردرب دارای اهمیت Ùˆ جلوخان Ù…ØÙ„ ورود با دو مناره Ùرنگی مسجد ساخته Ù…ÛŒ شود . درب مسجد با ورقهای نقره Ùˆ طلا Ùˆ جواهرات تزئین شده Ùˆ مربوط به عصر پاد شاه صÙÛŒ , جانشین Ùرمان روا عباس اولیه است .
در درون مسجد یک Øیاط اساسی Ùˆ مرکزی , با چهار Øیاط Ùˆ دو Øیاط Ùرعی جانبی قرار دارد . گنبد منزل جنوبی به صورت دو پوش اجرا گردیده Ùˆ Ùضای ÙÛŒ مابین این دوگنبد Øدود 12 متر طول داراست .
ارتÙاع گنبد خارجی از ک٠مسجد 50 متر است . کتیبه های مسجد , توسط خطاطان Ùˆ خوشنویسان پر اسم Ùˆ رسم روزگار صÙویه نظیر : علیرضا عباسی , عبدالباقی تبریزی , Ù…ØÙ…Ø¯ØµØ§Ù„Ø Ø§ØµÙهانی Ùˆ Ù…Øمدرضا امامی مزین شده‌است .
تمام Ø³Ø·ÙˆØ Ø¬Ø±Ø²Ù‡Ø§ Ùˆ دیوارها Ùˆ گنبد Ùˆ مناره ها Ùˆ طاق نماهای داخلی Ùˆ Ùرنگی مسجد از کاشیهای Ù‡Ùت رنگ Ùˆ مرعق پوشیده شده است . نقوش این کاشی کاریها «گل Ùˆ بوته ها» به طور مجرد Ùˆ رمزی ظاهر Ù…ÛŒ شود .
در ضلع شرقی عرصه امام «نقش جهان» مسجدی جای دارد Ú©Ù‡ در Øین پاد شاه عباس کليک کنيد اولیه صÙÙˆÛŒ , هنگام اØداث عرصه Ùˆ ملازم با بناهای Øریم آن به خواسته معبد Ùˆ Øوزه تدریس مرØوم روØانی لط٠اله , Ú©Ù‡ از علما Ùˆ روØانیون وسیع جبل عامل در لبنان بوده , ساخته شده است . ساختمان مسجد درسال 1011 هـ . Ù‚ مقدمه ودر سال 1028 به آخر رسیده است .
این مسجد دارای یک شبستان زیرزمینی است Ú©Ù‡ ک٠گنبدخانه را از مرØله زمین Ùراتر قرارداده است . به خیال به کارگیری های خاص علمی Ù€ مذهبی از این مسجد , نیازی به اØداث ایوان Ùˆ مناره نبوده است . گنبد بر روی هشت طاق جناغی قرار گرÙته Ùˆ لبه این طاقها با کاشیهای پیچ به رنگ Ùیروزه , تزئین یاÙته است .
Ø³Ø·Ø Ù‡Ø§ÛŒ داخلی به ویژه Ù…Øراب مسØد روØانی لط٠اله از Ùرمانروا شغل های بی نظیر هنر کاشی کاری Ù‡Ùت رنگ Ùˆ معرق است . در Ù…Øراب دو کتیبه وجوددارد Ú©Ù‡ عبارت پایین بر آن ها درج شده شده‌است : عمل ÙقیرØقیر Ù…Øتاج به رØمه خداوند Ù…Øمد رضا بن استاد Øسین بنا اصÙهانی .
این نوشته مبین آن است Ú©Ù‡ استادان Ùˆ هنرمندان Ùˆ سازندگان بناهای آن دوران درمقابل قدرت جان Ø¢Ùرین تسلیم Ùرود آورده Ùˆ هیچ وقت نخوت Ùˆ تکبر به وجودشان روش نیاÙته است .
مسجد جامع اصÙهان در گوشه شمال غربی عرصه دیر باز اØداث شده است . مسجد نخستین درکنار روستای کهن یاوان Ùˆ اØتمالاÙÙ‹ بر روی یک بنای مرتبط با قبلی از اسلام اØداث گردیده است .
شهر اصÙهان درسال 24 هجری , آئین مبین اسلام را Ù…ÛŒ پذیرد Ùˆ او‌لین مسجد رادر Ù…ØÙ„ Ùعلی با ابعادی Ù…Øدودتر درسال 156 هجری بوجود می‌آورد . در قرن سوم هجری بعلت توسعه شهر Ùˆ ازدیاد جمعیت , مسجد بزرگ تری بر روی مسجد اول پایه ریزی Ù…ÛŒ شود . بیشتر ترین سبک معماری به کار رÙته در مسجد مرتبط با زمان سلجوقی , به روش رازی است .
دراین رویکرد کاربرد آجر Ùˆ ساخت نماهای آجری با طرØهای گره در توان اعلاء مهارت Ùˆ زیبائی در نمای داخلی Ùˆ Ùرنگی گنبدهای خاکی Ùˆ نظام الملک ظاهر گشته است . Ú¯Ú† بری Ù…Øراب او لجایتو , تزئینات کاشی کاری Ùˆ خطوط بنائی Ùˆ مقرنس سازی های متعدد ایوانها ملازم با کتیبه های خط Ú©ÙˆÙÛŒ Ùˆ ثلث , نشانگر کوشش Ùˆ علاقه هنرمندان اصÙهانی در بنای این مسجد است .
مسجد جامع اصÙهان را Ù…ÛŒ اقتدار , به ØÙ‚ دایره المعار٠معماری Ùˆ یادگارهای گرانبها تاریخی , Ùرهنگی Ùˆ هنری شهر اصÙهان Ù…Øسوب نمود Ùˆ به خاطر همین ارزشهای پنهان اش , ØÙاظت Ùˆ نگهداری ازآن , من جمله وظائ٠Ùقاهتی , ملی Ùˆ Ùرهنگی همگان تلقی میگردد .
مکان های جذاب اصÙهان کاخ هشت پردیس میان باغ بلبل , باطن تیم دولتخانه عصر صÙÙˆÛŒ در زمان Øکومت پادشاه سلیمان «در نیمه دوم قرن 11 هجری قمری» تاسیس شده است .
Øالت ممتاز باغ Ùˆ عمارت هشت پردیس به طوری بوده Ú©Ù‡ Ù…ØÙ„ ورود های گلشن از همه اضلاع آن انجام Ù…ÛŒ گرÙته است . در جنوب گلشن هشت پردیس در Øین پاد شاه سلطان Øسین , مجموعه مدرسه Ùˆ کاروان سرا Ùˆ بازارچه اØداث گردیده است .
نام هشت پردیس نقاط گردشگری اصÙهان عمدتاً در Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ø±ÙˆØ²Ú¯Ø§Ø± خود , به معنای هشتی یا Ù…ØÙ„ ورود Ùردوس بوده است . عمارت هشت پردیس در دو طبقه Ùˆ بر روی یک کرسی با ازاره سنگی تشکیل شده Ùˆ ادغام اØجام Ùˆ Ùضاهای معماری به گونه ای ماهرانه Ùˆ متناسب انجام گرÙته است . در وسط ساختمان , Ùضای کلیدی Ùˆ مرکزی قرار دارد Ú©Ù‡ در پلان به طور هشت ضلعی است .
رابطه دو طبقه از طریق دو دستگاه راه Ùˆ روش پله انجام می‌گیرد کلیه Ø³Ø·Ø Ù‡Ø§ÛŒ ایوانهای هشتی مرکزی , اتاقها Ùˆ راهروها , با سبکهای متنوعی تزیئن شده‌است . از جمله خصوصیات منØصر به Ùرد این عمارت , Øوض مروارید Ùˆ آبشار تراس جنوبی است Ú©Ù‡ آب آن از آبگینه Ùوقانی تأمین شده‌است .
در نصیب شرق رودخانه زاینده رود Ùˆ پل خواجو از اثرها عصر صÙویه درسال 1060 هجری , مصاد٠با زندگی پادشاه عباس دوم اØداث شده است . پل خواجو در پباده سازی دیرباز برای تعدادی خواسته درنظر گرÙته شده‌است . نصیب Ùوقانی برای Øرکت سرعت بالا Ùˆ عبور کالسکه ها Ùˆ چهار پایان بوده در Øالی Ú©Ù‡ بخش تØتانی عمدتاً برای Øرکت آهسته Ùˆ توق٠و تأمل عابرین پیاده بوده است .
نصیب زیرین تماماً از جاهای دیدنی اصÙهان سنگ Ùˆ ملات ساروج تشکیل‌شده Ùˆ دهانه های عبور آب به Øالت بند با تخته های قطور چوبی قابل در دست گرÙتن بوده Ùˆ با بستن کامل دهانه ها مرØله آب در نصیب غربی پل بالا آمده Ùˆ دریاچه Ú©ÙˆÚ†Ú©ÛŒ رابه وجود میآورد . در سمت شرقی , پلکانهای سنگی آدم را تا Øد تماس با آب به پائین هدایت Ù…ÛŒ نماید . ضمن این Ú©Ù‡ این پلکانها خود Ù…ØÙ„ÛŒ برای نشستن Ùˆ لذت بردن از مناظر ارگانیک میباشد .
در نصیب مرکزی پل , عمارت بیگلربیگی در طبقه Ùوقانی ودر دو طر٠راهروی پل برای پذیرائی Ùˆ تشریÙات قانونی تاسیس شده است Ú©Ù‡ اطاقهای آن در زمان های متعدد با نقوش رنگ طلائی تزئین گردیده است .